Trong lĩnh vực kỹ thuật, lực siết bu lông đóng vai trò quan trọng để đảm bảo độ chắc chắn và an toàn cho các mối ghép. Việc siết bu lông không đúng lực có thể dẫn đến hiện tượng lỏng mối nối, hư hỏng thiết bị hoặc thậm chí gây mất an toàn trong quá trình vận hành. Bài viết dưới đây, Makeforum sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm lực siết bu lông, cách tính toán, bảng tra lực siết chuẩn theo hệ mét và hệ inch và những tiêu chuẩn kỹ thuật cần tuân thủ.
Định nghĩa về lực siết bu lông
Lực siết bu lông là lực momen xoắn được tạo ra khi sử dụng các thiết bị như máy siết bu lông hoặc cờ lê lực. Nhằm tác động lên đai ốc hoặc đầu bu lông để tạo ra một lực căng ban đầu. Lực căng này giúp bu lông kẹp chặt các chi tiết với nhau. Đảm bảo liên kết chắc chắn theo yêu cầu kỹ thuật.
Hiểu đơn giản, lực siết bu lông là lực tác động xoắn giúp bu lông và đai ốc ép chặt vào vật liệu. Từ đó tạo ra liên kết bền vững. Lực này phải được tính toán và lựa chọn phù hợp với từng loại bu lông. Dựa trên các yếu tố như: đường kính, cấp độ bền và đặc tính vật liệu.
Việc siết bu lông đúng lực theo tiêu chuẩn kỹ thuật giúp tăng cường độ bền chắc của kết cấu thép, máy móc. Song đó còn đảm bảo an toàn vận hành lâu dài.
Hiện nay, lực siết bulong đã được quy định rõ trong các tiêu chuẩn xây dựng và sản xuất. Người kỹ thuật viên cần kiểm tra, tính toán và áp dụng lực siết chính xác để các mối nối được chuẩn nhất.
Một số tiêu chuẩn khi siết bu lông
Tại Việt Nam, việc xác định lực siết bulong cần tuân thủ theo các tiêu chuẩn kỹ thuật để giữ độ bền và an toàn cho công trình, thiết bị. Hai văn bản tiêu chuẩn phổ biến mà bạn nên tham khảo gồm:
- TCVN 8298:2009: Công trình thủy lợi. Yêu cầu kỹ thuật trong chế tạo và lắp ráp thiết bị cơ khí, kết cấu thép.
- TCVN 1916:1995: Yêu cầu kỹ thuật. về bu lông, vít, vít cấy và đai ốc.
Về phương pháp siết thì bạn cần phải siết theo trình tự đối xứng để phân bổ lực đều (đặc biệt khi siết mặt bích, nắp máy). Đặc biệt nên dùng cờ lê lực, máy siết bu lông có đo lực sẽ tăng độ hiệu quả của bu lông siết.
Thêm vào đó thì bề mặt tiếp xúc phải sạch, không có dầu, cát hoặc dị vật. Không dùng bu lông tái sử dụng nếu đã bị biến dạng, giãn dài hoặc ăn mòn. Điều này sẽ gây mất thẩm mỹ trong ngắn hạn và mất an toàn trong dài hạn.
Ngoài việc tham khảo quy định về tiêu chuẩn lực siết, bạn cũng cần tìm hiểu thêm về cách tính size bu lông. Thêm vào đó cách tra bảng lực siết bu lông để xác định lực siết yêu cầu cho từng loại bu lông cụ thể. Khi nắm rõ các thông tin này, bạn sẽ dễ dàng lựa chọn đúng loại cờ lê siết lực hoặc máy siết bu lông phù hợp, hỗ trợ tối ưu cho công việc thi công hoặc lắp ráp.
Xem thêm: Top 7 Cửa Hàng Ốc Vít Chất Lượng Giá Tốt Nhất
Tham khảo 2 dạng bảng tra lực siết bu lông phổ biến hiện nay
Ở nội dung này, chúng tôi sẽ chia sẻ về 2 bảng tra lực siết bulong theo hệ số mét và inch. Tùy vào nhu cầu sử dụng mà bạn có thể áp dụng 1 trong 2 bảng siết dưới đây:
Bảng tra lực siết bu lông hệ mét
Sau đây là bảng lực siết bulong được tính theo hệ mét (mm) tiêu chuẩn thông dụng nhất hiện tại.
| Đường kính bu lông (mm) | Lực siết tiêu chuẩn (Nm) cấp 8.8 | Lực siết tiêu chuẩn (Nm) cấp 10.9 | Lực siết tiêu chuẩn (Nm) cấp 12.9 |
| M6 | 9 | 13 | 15 |
| M8 | 22 | 31 | 37 |
| M10 | 44 | 62 | 74 |
| M12 | 77 | 108 | 129 |
| M14 | 121 | 169 | 203 |
| M16 | 192 | 270 | 326 |
| M18 | 266 | 380 | 460 |
| M20 | 376 | 540 | 655 |
| M22 | 509 | 725 | 870 |
| M24 | 652 | 930 | 1120 |
| M27 | 970 | 1380 | 1660 |
| M30 | 1350 | 1930 | 2320 |
| M36 | 2350 | 3350 | 4000 |
Lưu ý khi sử dụng bảng lực siết bulong:
- Các giá trị trên chỉ mang tính tham khảo tiêu chuẩn, cần kiểm tra kỹ theo yêu cầu kỹ thuật riêng của từng công trình hoặc thiết bị.
- Cấp độ bền của bu lông (ví dụ: 8.8, 10.9, 12.9) thể hiện khả năng chịu tải kéo đứt và giới hạn chảy của bu lông.
- Khi thực hiện siết bu lông cần sử dụng đúng thiết bị đo lực siết như cờ lê lực hoặc máy siết bu lông có kiểm soát lực để đảm bảo độ chính xác.
Xem thêm: Top 5 Khóa Vân Tay Ngoài Trời Chất Lượng Tốt Nhất Hiện Nay
Bảng tra lực siết bu lông hệ inch
Kế tiếp là bảng tra lực siết bu lông hệ inch (bu lông ren thô UNC). Có 3 kích cỡ thường được sử dụng nhiều đó là SAE Grade 5 và SAE Grade 8:
| Cỡ bu lông (inch) | Lực siết tiêu chuẩn Grade 5 (lbf·ft) | Lực siết tiêu chuẩn Grade 8 (lbf·ft) |
| 1/4″ (0.25) | 8 | 12 |
| 5/16″ (0.3125) | 17 | 25 |
| 3/8″ (0.375) | 30 | 45 |
| 7/16″ (0.4375) | 50 | 70 |
| 1/2″ (0.5) | 75 | 110 |
| 9/16″ (0.5625) | 110 | 150 |
| 5/8″ (0.625) | 150 | 210 |
| 3/4″ (0.75) | 260 | 380 |
| 7/8″ (0.875) | 430 | 600 |
| 1″ (1.0) | 640 | 900 |
| 1-1/8″ (1.125) | 900 | 1280 |
| 1-1/4″ (1.25) | 1280 | 1820 |
| 1-1/2″ (1.5) | 2100 | 3000 |
Giải thích thêm:
- Grade 5: Bu lông cấp độ trung bình, thường dùng cho cơ khí dân dụng, ô tô.
- Grade 8: Bu lông cường độ cao, dùng cho công nghiệp nặng, kết cấu thép đòi hỏi lực siết lớn.
Các giá trị lực siết ở đây dùng đơn vị lbf·ft (pound-force feet). Nếu bạn cần quy đổi sang Nm (Newton-mét), có thể nhân với 1.35582. Bảng trên chỉ áp dụng cho bu lông hệ inch với ren thô (UNC). Nếu là ren mịn (UNF) thì lực siết có thể cao hơn một chút. Khi siết bu lông cần sử dụng cờ lê lực đúng dải đo để đảm bảo siết đúng lực kỹ thuật.
Xem thêm: Bật Mí Kinh Nghiệm Mua Sofa Cho Phòng Khách Phù Hợp
Kim Khí Tiến Thành – Nhà cung cấp các vật liệu kim khí bền – đẹp – giá cả hợp lý
Kim Khí Tiến Thành tự hào là một trong những nhà cung cấp vật liệu kim khí uy tín hàng đầu tại Việt Nam. Chuyên phân phối đa dạng sản phẩm như: bulong, ốc vít, đinh tán, thép hình, dây kẽm, lưới thép, phụ kiện cơ khí… phục vụ cho nhiều lĩnh vực xây dựng, cơ khí chế tạo, công nghiệp và dân dụng.
Với phương châm hoạt động “Bền – Đẹp – Giá cả hợp lý”. Tiến Thành luôn cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng cao, có xuất xứ rõ ràng. Đảm bảo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và được kiểm định nghiêm ngặt trước khi giao hàng.
Kim Khí Tiến Thành hiểu rằng, mỗi công trình hay dự án đều cần những vật tư kim khí bền bỉ theo thời gian, thẩm mỹ trong thiết kế và tối ưu về chi phí. Do đó, Kim Khí Tiến Thành không ngừng đa dạng hóa chủng loại hàng hóa, cải tiến quy trình nhập khẩu và phân phối để phục vụ tốt nhất mọi nhu cầu. Từ khách lẻ đến các đơn vị thi công lớn. Bên cạnh đó, đội ngũ tư vấn kỹ thuật giàu kinh nghiệm sẽ luôn sẵn sàng hỗ trợ khách hàng chọn đúng sản phẩm phù hợp với yêu cầu sử dụng.
Thông tin liên hệ:
- Website: http://kimkhitienthanh.com/
- Hotline: 0933 937 577
- Địa chỉ: Tổ 1, KP Tân Lộc, P. Phước Hòa, Tx Phú Mỹ, Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Những thông tin hữu ích về lực siết bu lông đã được chúng tôi chia sẻ qua bài viết trên. Hy vọng bạn đọc sẽ đọc và áp dụng được lực siết bu lông mặt máy sao cho phù hợp, hiệu quả nhất. Từ đó giúp các mối nối của công trình, dự án thêm phần chắc chắn và bền đẹp theo thời gian.
Xem thêm: Top Cửa Hàng Bán Camera Quan Sát TPHCM Uy Tín Chất Lượng